İnsan kişiliğini açıklayabilmek adına, psikoloji literatüründe pek çok kişilik kuramı oluşturulmuştur. Bu makalede, ilk kişilik kuramlarından olan Freud’un ve Jung’un kişilik kuramlarında bahsedilen kişilik öğeleri ile astrolojik göstergeler arasındaki bağlantılarından yola çıkarak, psikoloji ve astroloji arasında paralelliklere ve astrolojinin insan kişiliğini analiz etme konusundaki yüksek potansiyeline dikkat çekmek istiyorum.
Freud ve Jung’un kişilik kuramlarındaki öğeler ile astrolojik göstergeler arasındaki paralellikler şu şekilde sıralanabilir:
EGO:
Freud’un tanımlamış olduğu “
Ego”, kişiliğin gerçekçi yürütme organıdır. “Ego” akılcı, pratik ve son derece seçicidir (çeşitli duygu ve düşünceleri seçerek, bunların ifade edilmesini sağlar). Genel anlamda, kimlik bütünlüğünün ve tutarlılığının sürdürebilmesini sağlar.
İrade, kendini ifade etme, yaratıcılık, niyet, baba vb. özellikler ile sembolize edilen Güneş Freud’un “ego” kavramı ile paralellik göstermektedir. Güneş yönetimindeki Aslan burcu; özgüven, onaylanma ve kendini yaratıcı ifade etme ihtiyaçları ile ilintilidir. Ego kavramına benzer şekilde, Güneş doğum haritasının gerçekçi yürütme organıdır, doğum haritasındaki tüm planetlerin fonksiyonlarının organize edilmesinden ve ifade edilmesinden sorumludur.
SÜPEREGO: Freud’un tanımlamış olduğu “Süperego”; toplumun kurallarını kapsar. Doğuşta var olmayan ve ancak sonradan ortaya çıkan “süperego” içimizdeki yargıçtır. “Süperego”nun temel işlevlerini özetleyecek olursak: 1- İd’den gelen içgüdüsel dürtüleri (özellikle hoş karşılanmayan cinsellik ve saldırganlık dürtüleri) bastırmak ve yönlendirmek; 2- ego’yu gerçekçi amaçlar yerine, törel amaçlara yönelmeye ikna etmek 3- kusursuz olmaya çaba göstermek.
Kusursuzluk, odaklanma, yapısallaşma, kontrol, baskı, sorumluluk vb. özellikler ile sembolize edilen Satürn; Freud’un “süperego” kavramı ile paralellik göstermektedir. Satürn yönetimindeki Oğlak burcunun psikolojik ihtiyaçları; mükemmelleştirme, başarılı olma, yapısallaştırma, otorite ve düzendir. Süperego kavramına benzer şekilde, Satürn içgüdüsel dürtüleri bastırma, egoyu törel amaçlara (toplumsal kurallar vb.) yöneltme ve tekâmül için bireyi kusursuzlaştırma görevi görür.
İD: Freud’un tanımlamış olduğu “İd”; bireyin en kaba, en ilkel, kalıtımsal dürtü ve arzularını içerir. Bu ilkel kalıtımsal dürtülerden en önemlileri cinsellik ve saldırganlık dürtüleridir.
İd; davranışlarımızın altında yatan psikolojik enerjinin kaynağıdır. Haz ilkesine göre işler ve hiç geciktirilmeden bütün isteklerinin yerine getirilmesini bekler.
Dürtüsellik, öfke, saldırganlık, girişim, inisiyatif, mücadele, rekabet vb. özelliklerle sembolize edilen Mars; Freud’un “id” kavramı ile paralellik göstermektedir. Mars yönetimindeki Koç burcunun psikolojik ihtiyaçları; mücadele etme, otonomi ve var olmadır. İd kavramına benzer şekilde, Mars haz ilkesine göre fonksiyonalize olur, aşırı dürtüsellik ile birlikte kişiyi sonuçları düşünmeden hareket ettirmek (saldırganlık, bencillik vb.) gibi işlevleri vardır.
PERSONA: Jung’un tanımladığı arketiplerden biri olan “persona”; toplumun onayını sağlamak amacıyla, bireyin dış dünyaya karşı taktığı maskedir.
Karşı taraf üzerinde bıraktığımız ilk izlenim, dışsal görünüm, vücut dili, alışkanlıklarımız, birincil motivasyonlarımız vb. ile sembolize edilen ASC veya “yükselen burç”; “persona” ile paralellik göstermektedir. Persona arketipine benzer şekilde, yükselen burç dışsal maskemiz ile ilintilidir.
ANİMA: Jung’un tanımlamış olduğu “anima”; erkeğin psişesindeki dişi arketipidir. Bir başka deyişle, erkeğin içindeki kadının psişik temsilidir. Erkek, animasını karşı cinse yansıtarak seçim yapar, bu doğrultuda bazı kadınlara karşı güçlü cinsel çekim hisseder, diğerlerine karşı o kadar güçlü cinsel çekim hissetmez.
Aşk, ikili ve sosyal ilişkiler, estetik, duyusal haz, genç kadın figürü vb. ile sembolize edilen ve dişil bir planet olan Venüs; Jung’un “anima” kavramı ile paralellik göstermektedir. Ancak, erkek çocukta animanın ilk yansıdığı kişi annesi olduğu için, anima kavramı aynı zamanda çocuğun annesini algılayış şeklini sembolize eden Ay ile de ilintilidir.
ANİMUS: Jung’un tanımlamış olduğu “animus”; kadınlarda erkeklerdeki animanın karşılığıdır, yani kadının içindeki erkek arketipidir. Kadın, animusunu yansıtarak seçim yapar, bu doğrultuda bazı erkeklere karşı güçlü cinsel çekim hisseder, diğerlerine karşı o kadar güçlü çekim hissetmez.
İnisiyatif, mücadele, agresyon, rekabet, genç erkek figürü vb. ile sembolize edilen ve eril bir planet olan Mars; aynı zamanda Jung’un “animus” kavramı ile paralellik göstermektedir. Ancak, kız çocukta animusun ilk yansıdığı kişi babası olduğu için, animus kavramı aynı zamanda çocuğun babasını algılayış şeklini sembolize eden Güneş’le de ilintilidir.
KOLEKTİF BİLİNÇALTI: Jung’un tanımlamış olduğu “kolektif bilinçaltı”nın içeriği, insanın yaşamı süresince, hiçbir zaman bilinç düzeyinde yaşanmamıştır. Kalıtımsal bir nitelik taşır. Kolektif bilinçaltında; insanın geçmişinden getirdiği (atalarından vb.) gizli bellek kalıntıları vardır.
Bilinçaltı, kolektif idealler, hayaller, aşkınlık vb. özellikler ile sembolize edilen Neptün; Jung’un “kolektif bilinçdışı” kavramı ile paralellik göstermektedir. Neptün yönetimindeki Balık burcunun psikolojik ihtiyaçları; teslimiyet, egodan sıyrılmak, dualiteyi aşmak, birlik olmak ve fedakârlık yapmaktır. Kolektif bilinçaltı kavramına benzer şekilde, Neptün bir jenerasyon planeti olarak kolektif özellikler taşır ve de bilinçdışı (12. evin doğal yöneticisi olarak) ile ilintilidir.
YAZAN: Barış ÖZKIRIŞ
Cevapla
